De processierups veroorzaakt in de zomermaanden mei, juni, juli en augustus steeds meer problemen. Bomen worden kaalgevreten en jij kunt last krijgen van gezondheidsklachten. Sommigen krijgen uitslag op de huid, anderen ervaren jeuk en weer anderen krijgen er vervelende bultjes van.
Wat kun je doen om problemen te voorkomen en wat is een processierups eigenlijk? We leggen je uit over de huiduitslag en hoe je de klachten die je herkent de volgende keer kunt voorkomen.
Wat is een processierups?
Wat is een processierups? Het is officieel de eikenprocessierups. Het is een bladvretende rups die verandert in een eikenboomvlinder. Die naam is niet zomaar gekozen, omdat de rups vooral voorkomt bij eikenbomen en dan met name aan de zonnige kant. De nesten van de processierups bestaan uit de rupsen zelf, brandharen en hun uitwerpselen.
Een gemiddelde processierups heeft zo’n 700.000 witte brandharen met een lengte van 0,2 tot 0,3mm. Ontzettend klein, maar heel gevaarlijk voor zowel mensen als dieren. De rups zal de haartjes verspreiden bij dreiging, waardoor ze in de lucht terechtkomen. De wind neemt ze mee naar jouw huid, ogen en luchtwegen, waardoor je daar veel last van kunt krijgen. Bovendien kunnen er stoffen op de haren zitten, die leiden tot een allergische reactie.
Let op: de brandharen van een processierups kunnen tot 100 meter om de boom met een nest heen waaien. Ook oude nesten kunnen bovendien nog jaren tot problemen leiden.
Actief: begin april tot half juli
Gelukkig heb je niet heel het jaar door last van de processierups. De uitslag op de huid bij mensen begint vaak in juni en eindigt rond augustus. Dat komt door de activiteit van de rups, die begint vanaf april. Vanaf dat moment zullen de rupsen hun brandharen afschieten, waardoor die in de lucht rondom de nesten terechtkomen.
Vanaf begin juli zullen de rupsen verpoppen, om uiteindelijk een processierups vlinder te worden. De brandharen blijven echter achter in de nesten, waardoor de wind de kans heeft om die te blijven verspreiden. Daardoor is de overlast met name in juni, juli en augustus groot. Je kunt last krijgen van huiduitslag door de processierups, als je in aanraking komt met de brandharen.
Eenmaal in augustus zijn alle rupsen verpopt en zullen de vlinders nieuwe eitjes gaan leggen. Houd er rekening mee dat de brandharen in de nesten nog tot in september of de rest van het najaar tot problemen kunnen leiden. Je kunt in sommige gevallen zelfs nog tot 7 jaar lang uitslag op de huid krijgen door de brandharen van de processierups.
Symptomen en klachten
Benieuwd naar de typische symptomen en klachten die anderen ervaren door de processierups? We zetten ze voor je op een rij:
- Uitslag van de huid
De meeste mensen krijgen last van huiduitslag door de processierups. Een directe aanraking met de brandharen leidt eigenlijk altijd tot uitslag. Die ontstaat binnen 8 uur en kan leiden tot pijnlijke of jeukende rode vlekken, bultjes en blaasjes. - Pijnlijke en tranende ogen
Komen de brandharen van de processierups in de ogen? Dan kan dit binnen een paar uur leiden tot rode en pijnlijke ogen, zwellingen en jeuk daaraan of tranen.
Let op: neem bij een ernstige ontsteking aan de ogen contact op met een (huis)arts. - Irritatie aan de luchtwegen
Het inademen van de brandharen van een processierups kan leiden tot kriebels en pijn in de mond en keel, hoesten en niezen, een loopneus, moeite met slikken of benauwdheid. - Ontsteking in het maagdarmkanaal
Eenmaal in het lichaam kunnen de brandharen ontstekingen veroorzaken in het mondslijmvlies en maagdarmkanaal. Je kunt last krijgen van speekselovervloed, braken en buikpijn.
Let op: neem bij een ernstige klachten contact op met een (huis)arts. - Allergie
Heb je een allergie voor de brandharen van de processierups? Je kunt last krijgen van benauwdheid, dikke ogen, een dikke tong, andere zwellingen, koorts, braken of algehele malaise.
Let op: neem bij een ernstige klachten contact op met een (huis)arts.
Stappenplan bij aanraking met processierups
Denk je dat je in aanraking bent gekomen met de brandharen van een processierups? Het is belangrijk om een paar stappen te doorlopen:
- Voorkom krabben of wrijven
Ontstaan er bultjes en andere vormen van huiduitslag door de processierups? Voorkom krabben of wrijven, omdat dit de brandharen alleen maar zal verspreiden. - Gebruik plakband
Gebruik plakband op de huid om die vrij te maken van de haartjes. Ook een pluizenroller om pluisjes uit kleding te halen kan helpen. - Spoel de huid na
Spoel de huid na met lauw of koud water, om ook de laatste brandharen daarvan te kunnen verwijderen. - Gebruik een zachte en verkoelende crème
Gebruik een zachte en verkoelende crème om de huid te kalmeren. - Was besmette kleding
Was de besmette kleding apart van niet-besmette kleding. Doe dat het liefst op 60 graden, als de kleding dat toelaat. - Gebruik oogdruppels
Last van de brandharen in de ogen? Gebruik oogdruppels die irritatie voorkomen. - Raadpleeg een arts bij ernstige klachten
Houd de situatie goed in de gaten. Pas op voor een oogontsteking die tot blindheid kan leiden. Raadpleeg bij ernstige klachten altijd een (huis)arts.
Uitslag op de huid en andere overlast voorkomen
Wil je uitslag op de huid en andere problemen door de processierups voorkomen? Het is belangrijk om aanraking zoveel mogelijk te voorkomen. Pas op met de nesten, ook als die al oud zijn en daar geen rupsen meer in zitten.
Zorg altijd voor goede bedekking van het lichaam en ga niet op de grond zitten in een gebied met eikenbomen. En ben je toch in een gebied met eikenbomen geweest? Was de huid en de ogen met lauw water, om eventuele brandharen te verwijderen.
Sluit ramen en deuren om te voorkomen dat de haartjes naar binnen kunnen waaien en droog de was het liefst binnen. En ontdek je een nest van de processierups? Probeer dit niet zelf te bestrijden of te verwijderen. Bel in plaats daarvan de gemeente of een professionele organisatie. Die kan je helpen het nest van de processierups te verwijderen, waarmee jij uitslag op de huid en andere problemen voorkomt.
Over de auteur
