De langste dag van het jaar staat ook wel bekend als de zomerzonnewende. Op deze dag staat de zon het langst op de noordelijke halfrond gericht van het hele jaar. Om precies te zijn schijnt de zon op die dag 16 uur, 16 minuten en 47 seconden. Er is het meeste kans om op die dag een lekker kleurtje te krijgen, mits het niet bewolkt is. Vanzelfsprekend is de nacht van deze dag, ook de kortste nacht van het jaar. Vanaf deze dag begint astronomisch gezien de zomer.
Maar hoe komt dit? De zon staat in deze periode recht boven de Kreeftskeerkring. Op de landkaart is dit een streep net boven Soedan, die horizontaal de hele wereld rond gaat. Voor de zuidelijke halfrond is er dus een andere zomerzonnewende. Voor het zuidelijke halfrond begint rond die periode de winterzonnewende.
Het lijkt dus dat we nog volop in de zomer zitten, maar feitelijk gezien komen we dus elke dag steeds dichterbij de winter. Geniet dus van deze zomerse dagen nu het nog kan, want voor dat je het weet zitten we in de winterperiode. Al een hele lange tijd voordat de klokken en kalenders waren bedacht, was de zomerzonnewende een memorabel moment. Onze voorouders wisten al dat er dagen waren waarin de zon langer scheen. Vroeger konden ze aan de hand van de zon zien hoe laat het was. Ze hadden zelfs daar een speciaal apparaat voor gemaakt, de zonnewijzer. Dit is een instrument dat ze gebruikten met behulp van de zon. Vandaar dat ze dus al heel lang wisten wanneer de zon langer scheen. Nog steeds wordt deze beeldschone zonnewijzer veel als decoratie gebruikt.
Weetje: Vanaf het moment dat de zomerzonnewende begint, worden de zonnestralen alleen maar korter. Totdat we de winterzonnewende hebben bereikt. Je kan het waarschijnlijk al raden, dit is de dag wanneer de nachten het langst zijn en de zon het minst lang schijnt van de dag. Maar laten we op die dag niet focussen, voordat we een winterdip te pakken hebben.
Betere trouwerij tijdens de zomerzonnewende?
Vroeger kwamen de mensen hun dorp nauwelijks uit, ook konden ze vaak niet lezen en schrijven. Vandaar dat ze al snel op de zomerzonnewende dachten dat er magische krachten aan het werk waren. Sommige denken nog steeds dat wie op deze dag trouwt, gezegend zal zijn met een lang, gelukkig en bovenal vruchtbaar huwelijk. Gewassen die op die dag worden geplant, zullen goed bloeien en een uitstekende oogst geven. Dit is allemaal niet waar natuurlijk, want niks duidt hierop.
Lekker feesten tijdens de zomerzonnewende
Vroeger gingen ze op de zomerzonnewende uitbundig feesten, zelfs in Nederland. Ze dachten vroeger dat ze hierdoor niet ziek werden en dat hun huizen niet door de bliksem geraakt zouden worden. De katholieke delen van Nederland deden tot in de negentiende eeuw veelal processies op die dag, verder waren rituelen en bijgeloof erg belangrijk voor ze. De protestanten deden dit niet, ze deden over het algemeen niet zulke heidense vereringen. Wat ze onder andere deden tijdens het vieren van de zomerzonnewende was het versieren van huizen, dit deden ze met bloemenkransen en sint-janskruid. De oudste datering over deze feesten komt uit 1612. Dit was een verbod van de kerk om deze heidense feesten te vieren. Helaas had dit geen effect, mede omdat de mensen de zomerzonnewende al zeer lang vierden. Hierdoor was het zeer lastig voor de kerk om dit uit de mensen te krijgen. Vandaag de dag zijn we de heidense zomerfeesten in Nederland totaal vergeten. Ook omdat we nu medicijnen hebben tegen deze ziektes en bliksemafleiders zodat onze huizen niet in brand vliegen.
Stonehenge
Dit stenen monument is waarschijnlijk gebouwd rond 2300 voor Christus. Het grote bouwwerk bestaat uit primitief bewerkte stenen, die in een cirkel zijn gebouwd. Het monument in de Engelse graafschap Wiltshire is een van de beroemdste prehistorische locaties op aarde. Het bouwwerk staat dan ook sinds 1986 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Elk jaar komen mensen over heel de wereld samen om de zonnewende te ervaren. Dit jaar waren ze helaas niet welkom, het hele terrein werd afgesloten in verband met de Corona crisis. Als alternatief werd er een livestream gehouden, zodat mensen dit fenomeen vanuit huis konden bezichtigen.
Zomerzonnewende afsluiten met Midsommar
Midsommar is een zeer bekend feest in Zweden, maar ook in andere Scandinavische landen wordt Midzomer gevierd. In Zweden staan op die dag allemaal versierde meibomen en dragen meisjes bloemenkransen.Voor de mensen uit Zweden is het vooral een moment om vrienden en familie te ontmoeten. Ze zullen dan gezellig met elkaar eten en drinken. Dit jaar zal dat vooral thuis zijn geweest, want er mochten geen uitbundige feestjes worden gevierd vanwege de Corona crisis.
Weetje: Wist je dat ook voor andere culturen de Midzomer erg belangrijk was? Duizenden jaren geleden vierden de Egyptenaren, Inca’s, Kelten, Germanen, Saksen, en Euraziërs dit al met feestelijke bijeenkomsten. Dit deden de volkeren met eten, drank en ceremonies. Lekker eten en drinken met de Zomerzonnewende!
Over de auteur
