
Muziek speelt voor veel mensen een belangrijke rol in het leven. Als kind worden we in slaap gewiegd met een slaapliedje en vervolgens groeien we al dansend en zingend op met de liederen van onze favoriete bands of componisten. En ook bij belangrijke gebeurtenissen, zoals bruiloften en begrafenissen, zijn de euforische of ontroerende klanken vaak niet weg te denken. En dat is maar goed ook, want volgens professor Erik Scherder is muziek een eerste levensbehoefte voor onze hersenen: het zorgt ervoor dat we meer empatisch, creatiever én positiever zijn! Lees voordat je de rest van de dag naast de boxen gaat zitten ook nog even dit:
Hersenkamermuziek: wat doet een melodie met je hersenen?
Erik Scherder (1951) is hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Hij houdt zich veel bezig met hersenkamermuziek, dat wil zeggen, hij probeert antwoord te geven op de vraag: ‘wat doen melodieën nou precies met onze hersenen?’. In een van zijn bekende tv-lezingen verteld hij dat muziek een indrukwekkende rol speelt bij het leggen van verbindingen tussen de hersenhelften. Dit is vooral het geval bij mensen die van kinds af aan al regelmatig tijd stoppen in het bespelen van een instrument. En dit heeft grote gevolgen voor de mentale ontwikkeling.
Meer empatisch vermogen
Muziek activeert namelijk verschillende delen van de hersenen, zoals de gebieden die onze emotie, motoriek, en taal regelen. Deze gebieden gaan hierdoor beter met elkaar communiceren waardoor het volume van de baansystemen tussen de verschillende delen van de hersenen toeneemt. Dit zorgt er onder andere voor dat mensen die zich actief bezig houden met het luisteren naar muziek, en vooral ook met het maken ervan, een groter empathisch vermogen hebben. En ook het gebied waar de ontwikkeling van het karakter plaatsvind, neemt toe in volume. Voorwaarde hiervoor is wel dat je van het type muziek houdt dat je hoort, want anders kan het juist stress veroorzaken. Vanwege deze voordelen is het dus ook van belang dat je gehoor goed is. Mocht je hier problemen mee hebben, dan is het aan te raden om naar een audicien te gaan of een online een gehoorapparaat te bestellen.
[quote text_size="small"]
Het brein zorgt ervoor dat als je ouder wordt dat je eigenlijk de positiviteit ingaat.
[/quote]
Een slimme, creatieve en positieve geest
Ook heeft muziek invloed op wijsheid, creativiteit en positiviteit. Bij het musiceren worden netwerken actief op het gebied van ruimtelijk inzicht, analytisch denken en planningsvaardigheden. Het toegenomen volume in de baansystemen zorgt er bovendien voor dat oudere mensen positief in het leven blijven staan. Naarmate we ouder worden ontwikkelt zich er namelijk een nieuw baansysteem naar een deel van de hersenen waar zich de negatieve emoties bevinden. Maar doordat andere baansystemen in de hersenen door het maken van muziek versterkt zijn, wordt de stroom richting dit negatieve centrum afgeremd. ‘Dus het brein zorgt ervoor dat als je ouder wordt dat je eigenlijk de positiviteit ingaat’, aldus Scherder.
Begin vandaag met viool spelen
Ben je tot vandaag nooit verder gekomen bent dan het bespelen van een triangel? Geen nood, volgens Scherder zijn we nooit te oud om te beginnen met het stimuleren van onze hersenen. Het optimale effect wordt wellicht bereikt wanneer je van jongs af aan al veel bezig bent met musiceren want de hersenen zijn dan nog volop in ontwikkeling, maar het is belangrijk om de verbindingen in de hersenen uw hele leven te blijven trainen.
Zelf is hij, met zijn 64 jaar, ook enkele jaren terug begonnen met het bespelen van de viool, al is hij daar nog geen ster in. Tijdens een optreden in het Concertgebouw zei hij tegen het publiek: 'Jullie vond het niks, en ik ook niet. Maar laten we even in mijn brein kijken. Wat zien we: de prefrontale cortex doet echt supergoed mee!' Kijk, daar gaat het uiteindelijk om.
Ben je benieuwd wat er precies in de hersenen gebeurd als we muziek luisteren of maken? In onderstaande video legt Scherder dit duidelijk en vooral vol enthousiasme uit: