5 subtiele levenslessen uit Godfried Bomans' klassieker Erik of het klein insectenboek

14 maart 2018
414

Godfried Bomans gold jarenlang als één van de meest populaire schrijvers van Nederland. Hij schreef tientallen boeken, waarvan de prachtige klassieker ‘Erik of het klein insectenboek’ één van zijn bekendsten is.

Dit tijdloze boek- dat velen misschien wel in de boekenkast hebben staan of lazen in hun jongere jaren- schreef Bomans tijdens de Tweede Wereldoorlog (1941). We lazen het als kinderen en soms nog steeds als volwassenen. De humor, ironie en eindeloze fantasie maken het een prachtig kinderboek, maar zet je tegelijkertijd ook aan het denken als je de teksten leest met meer levenservaring op zak.

Godfried Bomans gaf insecten menselijke eigenschappen

Het boek beschrijft het verhaal van het jongetje Erik Pinksterblom dat via ‘de Wollewei’- het schilderij in zijn slaapkamer- terecht komt in een fantasiewereld. Een wereld waarin hij kan praten met insecten. Die insecten blijken (eigenaardige) eigenschappen te hebben die griezelig veel overeenkomsten hebben met die van de mens.

Het boek bevat hierdoor mooie metaforen en subtiele levenslessen, waar wij de vijf mooiste uit hebben gefilterd:

#1 Houd altijd vertrouwen in jezelf

Vlak voordat Erik de fantasiewereld van de Wollewei binnenstapt leert hij uit het studieboek 'Solms Beknopte Natuurlijke Historie’ alles over insecten. Deze kennis neemt hij mee de Wollewei in. De insecten die hij er tegen komt krijgen via Erik mee dat er een boek bestaat waarin staat hoe ze zouden ‘moeten’ handelen. Vervolgens kloppen ze elke keer bij hem aan om te checken of ze alles wel volgens het boekje doen. Erik vertelt ze dat ze alles al doen zoals het insectenboek beschrijft vanwege hun instinct. Als het goed voelt, dan is het ook goed. Met andere woorden: volg je (goede) gevoel en houd vertrouwen in jezelf, dan kun je nooit de mist in gaan.

Lees ook:  Biografie panel | Alexander Münninghoff

#2  Je wordt pas echt gelukkig als je je realiseert dat het leven betrekkelijk is

Godfried Bomans baseerde dit boek op een passage uit een brief die Leonardo Da Vinci schreef:

Noi tutti siamo esiliati, viventi entro le cornici di uno strano quadro. Chi sa questo, vive da grande. Gli altri sono insetti.

Vertaald:

Wij zijn allen ballingen, levend binnen de lijsten van een vreemd schilderij. Wie dit weet, leeft groot. De overige zijn insecten.

Wat wil zeggen: je wordt pas echt gelukkig als je je realiseert dat het leven betrekkelijk is. Morgen is niet gegeven, daarom is het niet aan ons om te veroordelen of je beter te voelen dan een ander.

In het boek herken je dit terug doordat veel insecten wel iets (negatiefs) te zeggen hebben over de ander of zich verheven voelen boven een andere insectsoort. Terwijl ze in de kern hetzelfde zijn, twijfels hebben, tegen obstakels aanlopen en niet het eeuwige leven hebben.

#3 Geld en aardse goederen zijn niet alles

In het verhaal zijn de insecten erg gefocused op het hebben van honing (geld). Geld en welvaart hebben daardoor een prominente rol in het boek. De laatste zin van het boek luidt: 'Vaart allen wel, houdt altijd de lijst (de wereld) in het oog – en bekommert u niet té zeer om honing’

Anders gezegd: geniet van het leven, maar hecht niet te veel waarde  aan geld of aardse goederen.

#4 Bekommer je ook om anderen en jouw omgeving

De zin die bij #3 wordt genoemd herinnert ons er ook aan dat het belangrijk is om aandacht te houden voor onze omgeving. In het boek letten de insecten veel op zichzelf en niet op anderen of de wereld om hen heen. Hiermee houdt Bomans ons een spiegel voor: het draait niet altijd en alleen maar om onszelf.

Lees ook:  Top 8 spannendste thriller boeken van dit moment

#5 Blijf je verwonderen

Erik was nieuwsgierig en bleef zich verwonderen, bijvoorbeeld over de verschillende insecten die op zijn pad kwamen. Daardoor kon hij persoonlijke opvattingen waar nodig bijstellen en zijn eigen wereld verruimen.

Indirect laat Bomans zien dat hij als schrijver ook in staat was om zich te verwonderen en zijn fantasie te gebruiken door het boek dat hij schreef. Een prachtig gegeven!

Wil je Erik of het klein insectenboek (uitgeverij: het Spectrum) bestellen? Dat kan hier.

Godfried Bomans

Kom er via deze 12 inspirerende en relativerende uitspraken van Godfried Bomans achter hoe deze schrijver in het leven stond en welke kijk hij hierop had. 

Over de auteur

Jasper Voorn
Mijn naam is Jasper Voorn, 28 jaar, en ik ben de initiatiefnemer van Paradijsvogel Magazine. Zaken als Kunst, cultuur, reizen en de natuur hebben mij altijd gefascineerd. Vanuit een passie voor bovenstaande zaken ben ik dan ook Paradijsvogels Magazine begonnen. Naast mijn bezigheid bij dit online tijdschrift houd ik me als directeur en eigenaar van Web Wings BV, samen met een groeiend team van 30+ collega’s, dagelijks bezig met het realiseren van online marketing resultaten voor meer dan 200 verschillende klanten. Hier richten wij ons voornamelijk op duurzame marketing door lange termijn resultaat te halen via zoekmachine optimalisatie. Binnen Paradijsvogel Magazine komt mijn passie voor online marketing, mensen inspireren en mij verder verdiepen in de wereld om ons heen samen. Mijn doel is om vanuit Paradijsvogel Magazine jaarlijks 2 miljoen mensen te kunnen bereiken met interessante verhalen en kennis uit deze prachtige paradijselijke wereld die wij met z’n alle mogen bewandelen.

Recente berichten

Chakra kleuren: ontdek de verbanden en betekenissen

De 5 populairste bezienswaardigheden in Gent

Palo Santo: de magische krachten van dit heilige hout

Ontspanning door meditatie: hoe het werkt en waarom het helpt

© Paradijsvogels Magazine - 2023
Made with
Web Wings