Tafeletiquette in Kroatië

Ga je binnenkort op vakantie naar Kroatië? Dan is het altijd goed om je een beetje in te lezen in de cultuur. Door te weten welke normen en waarden zij hanteren, loop je geen flater. Hierdoor zal de bevolking ook meer respect tonen voor jou als toerist. Omdat (uit)eten vaak een groot onderdeel is van een vakantie, is het belangrijk te weten welk tafelmanieren er in Kroatië worden gehanteerd. Ik neem je mee in de tafeletiquette in Kroatië, zodat jij optimaal kunt genieten van lekker eten en goede service terwijl je daar bent!

Wat zijn tafeletiquette?

Etiquette is een ander woord voor gedragsregels. Wanneer het gaat om tafeletiquette, betreft het de gedragingen aan tafel, ofwel tijdens het eten. Dit worden ook wel tafelmanieren genoemd. Tafelmanieren kunnen per huishouden variëren. Eten jullie thuis altijd voor de tv? Of vinden jullie het belangrijk dat jullie gezamenlijk aan tafel plaatsnemen? En hoe zit het met smartphone gebruik tijdens het eten?

Echter, wanneer we het hebben over tafeletiquette in het algemeen gaat het over traditionele of formele normen tijdens een etentje. Deze tafelmanieren pas je dus toe wanneer je bijvoorbeeld gaat uiteten, een zakelijk diner hebt of op een chique gelegenheid aanwezig bent. Wellicht ben je op de hoogte van de tafeletiquette in Nederland, maar per land kunnen deze gedragsregels ook weer verschillen! Zo wordt boeren laten aan tafel in Nederland als onbeleefd beschouwd, terwijl dit in China juist wordt beschouwd als een compliment! Ook in Kroatië zijn er verschillen in tafelmanieren.

Tafeletiquette in Kroatië

Kroatië beschikt over een rijke en diverse eetcultuur. Ook hier worden tafeletiquette gehanteerd. Ik neem je mee in verschillende belangrijke punten, zodat jij op de hoogte bent wanneer je zelf naar Kroatië gaat!

Houd handen boven de tafel

In Kroatië wordt het als onbeleefd ervaren als je je handen onder de tafel houdt tijdens het eten. Kroaten houden hun handen altijd boven de tafel, ook als het om informele gelegenheden gaat. Door de handen boven de tafel te houden creëer je een opener houding. Hierdoor lijk je meer betrokken bij de ander. Handen boven de tafel bevordert de interactie met je tafelgenoten en houd je de sfeer sociaal en levendig.

Gebruik servetten

Het uitvouwen van je servet en deze op je schoot leggen is gebruikelijk in Kroatië. Het zorgt er niet alleen voor dat je kleding schoon blijft tijdens het eten, maar is ook een teken van beleefdheid. Het correct gebruiken van een servet tijdens de maaltijd, wordt gezien als een teken van respect naar de gastheer of gastvrouw. Deze tafeletiquette geldt dan ook met name wanneer je wordt uitgenodigd om ergens te komen eten.

Wijn bij het eten

Velen weten niet dat Kroatië een echt wijnland is. Kroatië kent een lange wijngeschiedenis en beschikt daarom ook over diverse wijnen van eigen bodem. Wijn drinken bij het eten speelt een belangrijke rol. De lokale wijnen worden gezien als smaakversterkers van het eten. Daarbij bevordert een drankje vaak ook de sfeer in positieve zin. Kroaten zijn namelijk trots op hun wijngeschiedenis en delen graag een glas wijn van lokale bodem tijdens de maaltijd. Kroaten waarderen het niet wanneer je een glas wijn afstaat.

Lunch als hoofdmaaltijd

Hoewel dit voor ons Nederlanders als iets ouderwets of ‘boers’ wordt beschouwd, is de lunch voor Kroaten de hoofdmaaltijd van de dag. In Kroatië bestaat de lunch vaak uit meerdere gangen en is meestal uitgebreider dan het diner. Op werkdagen gaan Kroaten meestal naar huis voor de lunch en keren ze daarna weer terug naar hun werk of naar school. Deze standaard toont aan hoe belangrijk de lunch is in dit land.

Anti-voedselverspilling

Inwoners van Kroatië zijn enorm gastvrije mensen en houden ervan hun gasten te verwennen. Vooral bij het ontvangen van bezoek zijn ze enorm genereus. Echter, in Kroatië is het een no-go om voedsel te verspillen. Het niet leeg-eten van je bord wordt als beledigend ervaren. Natuurlijk hoef je je niet misselijk te eten! Wanneer je je eten toch niet op krijgt, zorg dan dat je de gastheer vriendelijk bedankt door te zeggen: “Hvala, ne mogu više”. Wat ‘bedankt, maar ik zit vol’ betekent.

Tevens zijn Kroatische keukens vaak drukke plekken. Kroaten genieten ervan met vrienden of familie in de keuken te staan waar dan veel gekookt en gebakken wordt. Deze enorme gastvrijheid en gezelligheid kan het risico op keukenbrandjes verhogen. Om die reden hechten veel Kroaten veel waarde aan brandveiligheid in hun huishoudens.

Een geschikt brandveiligheidsbedrijf om dergelijke brandjes te voorkomen vind je hier!

Živjeli

Terugkomend op de wijn: het nuttigen van alcohol is gebruikelijk tijdens de maaltijd. Maar je drinkt natuurlijk (meestal) niet alleen. Om je tafelgasten te bedanken, goede wensen uit te wisselen en vooral voor het creëren van een goede sfeer en positieve energie, wordt er in Kroatië veel geproost aan tafel. ‘Živjeli’ is het Kroatische woord voor het Nederlandse ‘proost’. Hierbij wordt, net als bij ons, het glas geheven voordat er wordt gedronken.

Betalen voor Kroatische vriend?

Kroaten zijn heel gastvrij en nemen hun gasten graag mee uiteten. Wanneer je met een Kroaat buiten de deur eet en diegene wilt voor jou betalen, spreek hem of haar dan niet tegen. Het is juist beleeft en respectvol om dit aanbod te accepteren. Voor Kroaten is het betalen voor andermans rekening een teken van gastvrijheid en respect en wordt gezien als een manier om de sociale band te versterken.

Tip voor de tip

In veel Zuid-Europese landen is het gebruikelijk om fooi al te verrekenen op de rekening. In de meeste gevallen hanteren Kroaten een fooi van 10%. Bij buitengewone service, zoals bij een sterren restaurant, wordt een fooi van 15% bovenop de kosten gerekend.

Ook in hotels, bij tours of aan taxichauffeurs is het gebruikelijk om fooi te geven. Deze is niet altijd automatisch verrekend. Check daarom altijd even de bon. Worden er geen servicekosten gerekend? Dan is het erg normaal dat het bedrag naar boven wordt afgerond.

Kortom, in Kroatië heerst een heerlijke, unieke en vooral enorm gastvrije cultuur. Door aan te tonen dat je bekend bent met de (tafel) etiquette, zul je een diepere waardering ontvangen van de lokale bevolking. Dus ga jij binnenkort naar Kroatië? Kies dan voor een lekker lokaal wijntje, hef je glas en roep ‘Živjeli’!

Wil je meer reistips en inspiratie over Kroatië? Lees dan ook ‘al het moois om te ontdekken in Split’