Aan de oever van de IJssel vind je de eeuwenoude Hanzestad Deventer. Alhoewel de stad minder bekend is dan soortgelijke Hanzesteden zoals Rotterdam en Amsterdam, was Deventer al véél eerder een bruisende havenstad. Dit komt met name door haar gunstige ligging aan de IJssel, waardoor Deventer al vroeg in de middeleeuwen een belangrijk handelsknooppunt werd. Dat deze prachtige stad één van de oudste steden van Nederland is, kun je tijdens een rustgevende stadswandeling door Deventer volledig ervaren. Laat je tijdens het wandelen imponeren door gezellige terrasjes op de Brink, authentieke straatjes en steegjes, middeleeuwse kerken, monumentale koophuizen en imposante verdedigingswerken. Wij kunnen volledig begrijpen dat je niet zeker weet voor welke Deventer stadswandeling je moet kiezen. Om die reden hebben we de mooiste wandelroute door Deventer voor jou uitgezocht, zodat jij deze op je gemak kunt doornemen.
Een uitgebreide Deventer stadswandeling
We beginnen de wandeling op het Bergkerkplein, waar de eerste bezienswaardigheid van Deventer is gelegen. Hier ligt namelijk de Bergkerk en doordat deze kerk is gebouwd op een rivierduin, bepaalt de kerk door haar twee hoge torens voor een groot deel het aanzicht van Deventer. De kerk is rond 1206 door monniken van een Westfaalse kloosterorde opgericht en diende als parochiekerk voor buurtschappen buiten de stad en het Bergkwartier. Het schutspatroon van de kerk is Sint Nicolaas, de beschermheilige van handel en scheepvaart. Dat is natuurlijk niet heel vreemd, want de kerk is gebouwd in het oude handelskwartier van de stad. Voor een lange tijd heeft de kerk haar Romaanse uiterlijk behouden, maar tijdens de 15e eeuw werd de kerk verbouwd in gotische stijl.
We vervolgen onze stadswandeling door Deventer richting de Kleine Poot, waar je de oude Botermarkt kunt vinden. Deze vond oorspronkelijk plaats in de open lucht en wel in de Hofstraat (een straat verderop rechts), maar in 1889 schonk de broer van de toenmalige burgemeester het gebouw aan de Kleine Poot aan de stad. De Botermarkt is een opvallende constructie van hout en ijzer, waarvan het smeedwerk op de pilaren is vereeuwigd. Het gebouwde diende echter slechts voor een korte periode als botermarkt, want al kort voor het begin van de Eerste Wereldoorlog werd zijn functie opgeheven. Zuivelfabrieken produceerden toentertijd al steeds meer de benodigde boter. Nadat de functie als Botermarkt werd opgeheven, heeft het gebouw voor tal van andere zaken gefungeerd. Zo heeft het bijvoorbeeld gefunctioneerd als onderdak voor een draaiorgel, fietsenstalling voor schouwburgbezoekers en noodstalling van de brandweer.
Onze volgende bestemming is de Brink, waar het Bouwershuis is gelegen. Het huis is in feite twee bij elkaar behorende huizen, waarvan de gevels als een winkelhaak op elkaar staan. De lange gevel is in 1640 als eerste gebouwd, de andere gevel iets later. Deze locatie diende voor een geruime tijd als gerechtshof. Dit is vandaag de dag nog te herkennen door de blauwe stenen voor het huis, welke de steunpunten van het schavot markeren.
Vervolgens wandelen we richting de Grote Poot om De Hereeniging te aanschouwen. De adembenemende gevel van het gebouw wordt versierd door een sprekende voorstelling in het timpaan. Over de sociëteit werd namelijk vaak gezegd dat het een slangenkuil was, waar het voor de meesten slecht vertoeven was. Om die reden heeft de Deventer kunstenaar Karaly Szekeres twee cobra’s laten toekijken hoe een slang zichzelf in de staart bijt. Binnen deze gevormde cirkel zijn de letters S, D en H gezet, die voor de sociëteit de Hereeniging staan.
Vanuit de Grote Poot wandelen we verder naar het Grote Kerkhof. Hier kun je de voorgevel van de Latijnse School aanschouwen. Deze midden-negentiende-eeuwse empire-voorgevel houdt de herinnering levend van het rijke onderwijsverleden van de stad. Op het snijraam is de beroemdste leerling van de Latijnse School afgebeeld en bevat voor diegenen met haviksogen nog veel meer interessante weetjes.
Wij lopen echter alvast door richting de Muntengang om bij de Munttoren terug de geschiedenis in te duiken. Hier werd namelijk ooit samen met de steden Kampen en Zwolle een munt geslagen. De landelijke regering was het hier natuurlijk niet mee eens, omdat zij haar eigen munt wilde invoeren. Maar de handelssteden hadden zoveel macht, dat zij hun eigen munt konden gebruiken. De munten die hier werden geslagen, zijn door handel tot ver in Oost Europa en de Baltische landen teruggevonden. Er zijn weliswaar op meerdere plaatsen munten geslagen in Deventer, maar deze locatie is zonder twijfel het bekendst.
De volgende bezienswaardigheid die we bezoeken tijdens onze stadswandeling door Deventer ligt in de Assenstraat. Het betreft een gevelsteen waarin een gedicht is verwerkt. Het Onderdak dient ter nagedachtenis aan het stadsherstel in de Assenstraat en de beginletters van de tekst vormen de naam van de toenmalige woningbouwcoöperatie: Onderdak.
Langzaam lopen we weer terug naar de Brink, maar nemen nog een korte tussenstop op het Grote Kerkhof. Hier heeft namelijk al sinds de dertiende eeuw het stadhuis gestaan. De indrukwekkende voorgevel is in 1694 gebouwd en is in een classicistische stijl ontworpen. Vang zeker een blik op van de grote vazen die de lijst afsluiten, het snijraam dat boven de voordeur is gelegen en het prachtige wapen van de stad: het rood-witte wapen, de adelaar met keizerskroon en het symbool van Deventer als vrije rijksstad.
We sluiten onze Deventer stadswandeling terug af op de Brink. Hier zijn namelijk De Waag én De Wilhelminafontein te aanschouwen. De Waag is een van groot belang geweest in de geschiedenis van de stad. Het is gebouwd uit de stenen van de twee forten Altena en Morgenster aan de overkant van de IJssel. In deze tijd was er sprake van strijd tussen de burgers en de adel. De burgers overwonnen,
braken de twee forten af en bouwden dus met die stenen De Waag. Het gebouw kent een nog veel rijkere geschiedenis, maar die kun je beter beleven wanneer je daar zelf bent. De Wilhelminafontein is in 1898 gebouwd om de aanleg van de stadsriolering te eren en diende als geschenk van de stad aan de toenmalige koningin Wilhelmina.
Deze prachtige stadswandeling door Deventer is gratis en kun je aanpassen waar je zelf wilt. Ook is het mogelijk om de route om te gooien, waardoor je een compleet nieuwe ervaring zult beleven. Dat is namelijk de kracht van Deventer: veelzijdig en op iedere manier prachtig.
Een stadswandeling door Deventer met eten inbegrepen
Tot slot willen we je ook op de hoogte brengen van het Strek de Beentjes initiatief. Twee inwoners van Deventer vonden het namelijk hoogtijd dat je tijdens een stadswandeling door Deventer kunt genieten van eten. Voor de Strek de Beentjes wandeling betaal je weliswaar een kleine prijs, maar je krijgt er een hele hoop voor terug. Je ontvangt een route, een aantal opdrachten en allerlei leuke weetjes over de stad. Daarnaast kom je tijdens de route van zes kilometer langs een vijftal prachtige horecazaken in de binnenstad. Dit is volgens ons een stadswandeling door Deventer met eten die je zeker niet kunt missen.