De reis van Odysseus: avonturen en tegenslagen

23 januari 2024
316
De reis van Odysseus

Odysseus is een van de bekendste helden uit de Griekse mythologie, die bekendstaat om zijn avontuurlijke, epische reizen en slimme strategieën in de Trojaanse oorlog. De Griekse epische dichter Homeros beschreef de reis van hem in de zeer bekende Odyssee. Zijn verhaal heeft niet alleen diepgaande symboliek, maar blijft ook van invloed op de moderne kunst en literatuur. In deze blog zullen we daarom dieper ingaan op Odysseus en welke avonturen deze held zo allemaal heeft meegemaakt.

Wie is Odysseus nu eigenlijk?

Odysseus is een held uit de Griekse mythologie. Hij is de koning van het eiland Ithaka en getrouwd met Penelope. Samen krijgen ze een zoontje, genaamd Telemachos. Op een dag komt de koning van Sparta naar het eiland toe en vraagt Odysseus om mee te vechten in de oorlog van Griekenland tegen Troje. Hij wil zijn zoontje niet alleen laten en doet alsof hij zijn verstand heeft verloren.

Het begin van zijn tocht
De metgezel van de koning van Sparta, Palamedes, weet dat Odysseus een slimme kerel is en legt Odysseus’ zoontje voor een ploeg. Als Odysseus immers gek is geworden, dan zal hij zijn zoontje gewoon met de ploeg raken. Uiteraard weigert hij zijn eigen zoontje kwaad te doen, waarna hij toch meegaat met koning Menelaos naar Troje. Wel laat hij Penelope beloven dat, wanneer hij de oorlog niet overleeft, zij opnieuw een man zal kiezen.

Het paard van Troje Odysseus

Het Trojaanse Paard tot je dienst

De oorlog in Troje duurt langer dan men denkt. Na tien jaar van strijd is Odysseus er klaar mee en bedenkt hij een list om Troje te laten vallen. Zo ontstaat het paard van Troje. In dit houten paard verstoppen een aantal soldaten zich van het Griekse leger, waarna het merendeel van de strijders doen alsof ze Troje voorgoed verlaten. De Trojanen denken dat het paard een offer aan hen is en nemen het houten dier mee de stad in. In de vroege ochtend verlaten de Grieken hun schuilplaats en nemen ze Troje in.

Lees ook:  Chinees Nieuwjaar 2023: dit brengt het jaar van het konijn

Poseidons wraak zal zoet zijn
Te midden van hun overwinning beweert Odysseus dat mensen best zonder de goden kunnen leven. De God van de zee, Poseidon, hoort deze mededeling en wordt kwaad. Hij zweert dat Odysseus’ terugreis naar Ithaka niet zonder slag of stoot zal plaatsvinden en aldus geschiedde. De duistere kant van de goden zie je ook duidelijk terug in de legende van Niobe.

Eerste halte: Trojaanse bondgenoten

Nadat Troje verwoest is, vertrekt Odysseus met zijn vloot naar Ithaka. Poseidon roept echter een zware storm op als wraak, waardoor de Griekse held noodgedwongen aan moet leggen voor de kust van Thracië. Op deze plek wonen de Kikonen, die de bondgenoten vormden van Troje. Hij plundert de stad en doodt de Kikonen. Hij spaart alleen het leven van de priester Apollo Maro. Als dank hiervoor krijgt hij 12 kruiken wijn.

Odysseus ontmoet de Lotuseters
Met de kruiken wijn op zak reist Odysseus verder, waarna hij aankomt op het eiland van de Lotuseters. De inwoners van het eiland overleven op de Lotusbloem. Odysseus’ bemanning probeert ook de Lotusbloem uit, maar zij kunnen dit niet hebben. De mannen die het uitproberen, raken onder invloed ervan en weigeren het eiland te verlaten. Met grof geweld moet de Griekse held zijn mannen naar het schip slepen.

12 kruiken wijn kreeg odysseus

Een nieuwe list: een cycloop om de tuin leiden

Het eiland Sicilië is de volgende halte. Hier stuit Odysseus op de volgende vreemde bevolkingsgroep: cyclopen. De cycloop Polyphemos, een van de zonen van Poseidon, neemt hij met twaalf van zijn bemanningsleden gevangen in zijn grot. Bovendien neemt de cycloop de wijn mee van Odysseus. Opnieuw bedenkt hij een strategisch plan om te ontsnappen. Hij voert de cycloop dronken en zegt dat zijn naam 'Niemand' is, terwijl hij de cycloop in een oog steekt.

De ontsnapping
Wanneer Polyphemos om zijn broeders roept en zegt dat “niemand” hem heeft verwond, denken de cyclopen dat Polyphemos krankzinnig is geworden. Odysseus en zijn crew binden zich vast aan een kudde schapen en ontsnappen zo de grot. De list van de Griekse held is weer eens gelukt, maar de God van de zee is nu nog woester.

Lees ook:  De mystieke wereld van Triton: Mythes en betekenis van de Griekse God van de zee

Omzwervingen van Odysseus

Na de confrontatie met de zoon van Poseidon kent de reis van Odysseus nog meerdere omzwervingen. Zo komt hij terecht bij:

  • Circe: een tovenares die de bemanning betoverde in zwijnen. Hij moet met Circe slapen, want alleen zo tovert ze zijn mannen terug.
  • Aiolos: de God van de wind. Hij geeft Odysseus een zak met zijn hevigste stormen mee, die niet geopend mogen worden tot hij terug in Ithaka is. Zijn bemanning mist de memo echter en openen uit nieuwsgierigheid de zak met winden, die hen juist verder weg van Ithaka voeren.
  • De Sirenen: half vrouw, half vogel. De Sirenen verleidden Odysseus en zijn crew met hun Sirenenlied, maar hij was voorbereid dankzij Circe. Door zijn bemanning was in de oren te laten stoppen en zichzelf vast te binden aan de mast, ontsnapt hijhier aan een zeemansgraf.
  • Calypso: een zeenimf, die verliefd wordt op de Griekse koning van Ithaka en hem zeven haar gevangen houdt op haar eiland.
  • De Laistrygonen: reuzen, die een deel van de vloot vernielen met rotsblokken.
  • Scylla: Scylla is een zeemonster, die zes mannen van Odysseus’ schip opeet.
  • Charybdis: een monster, dat drie keer dagelijks het water opdrinkt en weer uitspuugt.

Odysseus keert terug in Ithaka

Twintig jaar is Odysseus van zijn geliefde Ithaka verwijderd. In deze tijd dingen steeds meer mannen naar Penelopes hand. Zij belooft een van haar aanbidders te trouwen als zij een lijkwade geweven heeft. Ze rekt haar tijd door de lijkwade ’s nachts uit elkaar te trekken. Wanneer Odysseus terug is, herkent hij eerst zijn eigen eiland niet totdat godin Athena hem dit toont. Hierna gaat de held als bedelaar de stad in, waar Penelope net een toernooit georganiseerd heeft voor haar aanbidders.

Lees ook:  Griekse mythologie: de schepping van de wereld

De pijl en de twaalf ringen
De beloning van de wedstrijd is haar hand in huwelijk. De aanbidders moeten proberen met Odysseus’ boog te schieten en hierbij met een pijl door twaalf ringen te schieten. Niemand lukt dit, waarna Odysseus als bedelaar door alle twaalf de ogen schiet. Hierna geeft hij toe wie hij is, waarna hij samen met zijn zoon de mannen verdrijft. Hierna vindt hij zijn vrouw en belooft altijd bij haar te blijven.

odysseys: creatie van Homeros of niet

Homeros de bedenker van Odysseus of niet?

Over Homeros is er maar weinig bekend. Niemand kan zeggen waar de dichter geboren is en sommige historici beweren zelfs dat hij in een andere periode leefde dan men nu denkt. Er wordt zelfs betwist of hij de Odyssee wel geschreven heeft. In het verhaal zouden namelijk verschillende stijlen en tijdsperiodes naar voren komen.

Betekenis van Odysseus’ reis
De Odyssee heeft een diepere betekenis. Het motief is de zoektocht van Odysseus naar wie hij is. Penelope staat hierbij voor geborgenheid en geluk. De oorlog in Troje staat symbool voor sociale verplichtingen in een wereld van macht en geweld. Tijdens de terugreis wordt de Griekse held ontdaan van materiële zaken en gevoelens als angst en verlangen.

Invloed Odyssee op hedendaagse kunst en cultuur

Zelfs voor de hedendaagse kunst en cultuur blijven de avonturen van Odysseus van belang. In 2000 was er nog een bekende voorstelling in het theater van de Coen Brothers. In 2004 verscheen de film Troy, waarin de eerste list van de Griekse held centraal staat. Er is zelfs een gedicht over Odysseus’ woonplaats Ithaka verschenen. In 2016 verscheen ook een Franse films (L’Odyssée) met een moderne twist aan het nieuwe verhaal. Odysseus is kortom meer dan alleen een personage uit de Griekse mythologie. Zijn reis, vol gevaren en triomfen, weerspiegelt universele thema's die resoneren met de menselijke ervaring. Het is daarom essentieel om zijn verhaal te koesteren als een waardevol cultureel erfgoed.

Over de auteur

Natasja Bartholomé
Hallo allemaal, mijn naam is Natasja Bartholomé en ik ben content marketeer bij marketingbureau Web Wings. Het is hier dat ik mijn passie voor schrijven mocht gaan inzetten voor Paradijsvogels Magazine, aangezien ik graag mijn ervaringen van mijn vakanties deel in stimulerende reisblogs. Naast schrijven en reizen, ben ik ook groot fan van dansen, boeken en films/series. Paradijsvogels biedt me de mogelijkheid creatief om te gaan met taal en me te verdiepen in deze prachtige onderwerpen en meer. En dat blijf ik heel graag doen.

Recente berichten

Van druk naar succes: leren omgaan met stress

Vakantieliefde, slim of vermijden?

Renovatie versus nieuwbouw: Wat is het beste voor de toekomst van onze steden?

Tijd om de zomervakantie te boeken!

© Paradijsvogels Magazine - 2025
Made with
Web Wings
chevron-down