De prachtige provincie Noord-Brabant heeft een rijk verleden. Van de eerste boeren die zich in de prehistorie vestigden, tot de bloederige Tachtigjarige Oorlog die de Brabanders in zijn greep hield. We maken een reis door de tijd en nemen je mee van de prehistorie tot nu. We ontdekken de mooie, rijke maar ook roerende geschiedenis van deze mooie provincie in het zuiden des lands.
Prehistorie
We beginnen onze reis door de Brabantse geschiedenis in de prehistorie. 10.000 Jaar voor Christus leefden de eerste mensen in het huidige Noord-Brabant. Ze waren jagers en verzamelaars en trokken in kleine groepen rond. Pas duizenden jaren later begonnen de eerste mensen zich hier te vestigen en stichtten zij agrarische nederzettingen. De eerste boeren van Noord-Brabant. Door de jaren heen vestigden steeds meer mensen zich in het gebied en daardoor zijn er ook talloze archeologische vondsten ontdekt. Onder andere honderden grafheuvels uit het stenen tijdperk en de bronstijd zijn gevonden, evenals urnenvelden uit de ijzertijd. Ook zijn vele grondsporen van nederzettingen ontdekt, met prachtige vondsten bestaande uit vuurstenen pijlpunten en bronzen bijlen.
Romeinse tijd
We zijn inmiddels belandt in het jaar 57 voor Christus, de tijd van de Romeinen. De legers van het Romeinse Rijk trokken Noord-Brabant binnen en verwoestten alles wat op hun pad kwam. Ze veroverden het gebied, maar troffen ook zware tegenstand van een dappere stam: de Eburonen. Ruim 9000 Romeinse soldaten verloren hierbij hun leven. Maar helaas moest vrijwel de gehele stam dit uiteindelijk ontgelden. De Romeinen namen op bloederige wijze wraak en roeiden vrijwel de gehele stam uit. De volgende jaren kregen de Romeinen steeds meer invloed op het gebied en vele stammen romaniseerden. Ze sloten zich, al dan niet vrijwillig, bij hen aan. Toch had dit zeker zijn voordelen. Noord-Brabant werd onder invloed van de Romeinen een welvarend gebied. Bossen werden gekapt voor akkers en de Romeinen bouwden villa’s. We maken een kleine sprong in de tijd en belanden in 406 na Christus. De Salische Franken vallen het gebied binnen en drijven het inmiddels verzwakte Romeinse Rijk weg. Veel inwoners vertrokken samen met de Romeinen. Zij hebben nog talrijke sporen nagelaten en er zijn dan ook prachtige, goed bewaarde objecten gevonden uit deze tijd.
De Middeleeuwen
De Romeinen zijn inmiddels verdreven en Brabant viel nu onder het Frankische Rijk, met Karel de Grote aan het hoofd. In de middeleeuwen begonnen de eerste dorpen te ontstaan. Meer uit noodzaak dan voor de gezelligheid. Mensen zochten namelijk bescherming bij elkaar tegen rondtrekkende bendes. Maar na de dood van Karel de Grote in 814, viel het Frankische Rijk uiteen. Met een eeuwenlange machtsstrijd tot gevolg. Pas in 1183 leek de strijd gestreden en werd het Hertogdom Brabant gevormd, met Brussel als haar hoofdstad. Brabant werd vanaf dit moment alsmaar welvarender. Slimme uitvindingen in de landbouw zorgden er voor dat de voedselproductie sterk toenam. Boeren gingen hun producten verhandelen en markten begonnen te ontstaan. Doordat deze markten alsmaar groter werden, was dit het begin van het ontstaan van de eerste steden. De hertogen van Brabant, die de macht hadden over het gebied, werden echter bang dat andere Rijken hun gebied wilden veroveren. Daarom werden oorlogen gestart, zowel binnen als buiten het hertogdom, om hun macht te laten zien. Kastelen werden gebouwd en steden werden beschermd met stadsmuren, grachten en poorten. Maar ook de handel nam steeds verder toe en de welvaart van Noord-Brabant bleef groeien. En deze welvaart mondde uit in de Brabantse Gouden Eeuw.
De Tachtigjarige Oorlog
In de zomer van 1566 brak de Beeldenstorm uit en Noord-Brabant ontkwam hier niet aan. Sterker nog, Brabant kreeg het heftig te verduren. Het Spaanse leger, onder leiding van koning Filips II, rukte op richting ons land om deze opstand te onderdrukken. Dit was de start van een oorlog, die tachtig jaar zou gaan duren. Steden werden geplunderd en in brand gestoken en oogsten vernield. Noord-Brabant lag tijdens de gehele oorlog in de frontlinie en kwam er zwaar beschadigd uit. Nadat er in 1648 eindelijk een einde kwam aan de oorlog, ontstond Staats-Brabant.
De negentiende eeuw
We maken nog een kleine sprong in de tijd en komen aan in de negentiende eeuw. Napoleon is inmiddels gevallen en er werd een nieuw rijk gevormd: Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Het oude Hertogdom Brabant kwam te vervallen en er kwamen drie nieuwe provincies voor terug: Noord-Brabant, Zuid-Brabant en Antwerpen. Tussen 1814 en 1818 werden de grenzen van Noord-Brabant nader bepaald en kreeg de provincie steeds meer haar huidige vorm. In 1839, vier jaar na het Verdrag van Maastricht, werd de grens tussen België en Nederland vastgesteld. Alleen over Baarle kon niet tot een overeenstemming worden gekomen, wat tot op de dag van vandaag heeft geleid tot een chaotische grens in dit dorp. De negentiende eeuw is ook de periode waarin de eerste auto’s in Noord-Brabant aankwamen. Het schijnt zelfs zo te zijn dat de eerste Nederlandse autobezitter uit Noord-Brabant kwam! Auto’s uit die tijd zijn echter niet te vergelijken met die van nu. Er waren nog veel problemen en het bezit van auto’s was enkel voor de allerrijksten. Gelukkig is dat nu allemaal anders. Autorijden is voor iedereen toegankelijk, mits je lessen hebt gevolgd bij een rijschool in Breda!
Heden ten dage
Heden ten dage, oftewel tegenwoordig, is Noord-Brabant uitgegroeid tot een prachtige provincie. Landbouw zit bij de Brabanders in het bloed, want ook nu nog is Noord-Brabant bij uitstek een agrarische provincie. Steden als Eindhoven, Breda en Tilburg zijn uitgegroeid tot populaire bestemmingen. Eindhoven als industriestad en Breda en Tilburg als kennissteden.
Dit is (in het kort) het verhaal van Noord-Brabant door de jaren heen. Beginnend in de prehistorie zijn we uiteindelijk aangekomen in het hier en nu. Brabant heeft veel welvaart gekend, maar ook zware dieptepunten. Deze roerende geschiedenis heeft Brabant tot de prachtige provincie gemaakt die het nu is. En daar mogen we oprecht trots op zijn!
Over de auteur
