Op 25 oktober is de wintertijd weer ingegaan, en dat is even wennen! In de ‘Natuurkalender’ reflecteert Pieter Geluk maandelijks op wat natuur en mens bezighoudt. In november laat hij zien hoe dieren zich voorbereiden op de wintertijd, en verbaast hij zich over de beperkte mate waarin mensen zich aanpassen aan deze sobere periode. Wellicht kan de natuur ons nog wat leren..?
[hr]
Laten we het maar toegeven: de zomer is allang voorbij. Toch laten we ons ieder jaar weer overvallen door de wintertijd. Een uurtje uitslapen is niet zo moeilijk, maar het is even schrikken als het 's avonds opeens zo vroeg donker wordt.
[quote text_size="medium"]
"Ook spreeuwen en ganzen zijn allang op 'wintersport': zo'n vliegreis is blijkbaar de moeite waard. Daar moet een rijke voedselbron tegenover staan"
[/quote]
De natuur bereidt zich echter al maandenlang voor op de naderende winter. De zwaluwen hebben niet gewacht tot het kouder wordt, daar kunnen ze wel tegen. Voor hen is hier simpelweg niet genoeg meer te eten. Die enkele mug die hier nu nog rondvliegt haalt het niet bij de malse sprinkhanen rond de Middellandse Zee. Ook spreeuwen en ganzen zijn allang op 'wintersport': zo'n vliegreis is blijkbaar de moeite waard. Daar moet een rijke voedselbron tegenover staan.
[quote text_size="medium"]
"Ook de blaadjes aan de bomen hebben niet gewacht tot de nachtvorst hen overvalt"
[/quote]
De meeste vleermuizen hebben dat er niet voor over, die bezuinigen liever op hun energieverbruik en gaan in winterslaap. Alleen doodgaan is nog zuiniger. Maar dat offer brengen alleen hun prooidieren: de insecten. Dat is waar de vleermuis een winter lang op moet teren. Ook de blaadjes aan de bomen hebben niet gewacht tot de nachtvorst hen overvalt. De rijke vocht- en energievoorraad van het groene blad is tijdig opgeslagen in het hout en verzegeld met een kurklaagje onderaan het bladsteel. Zonder wonden achter te laten offert de boom haar bladeren: maandenlang is eraan gewerkt om niet met tak en al uit te drogen.
Wij mensen weigeren ons aan te passen aan de onvermijdelijke winter en voeren ons energieverbruik in deze tijd alleen maar verder op. Daarbij blijven we bij voorkeur eten alsof het volop zomer is. De natuur staat ons dat al heel lang toe: offerbereid als zij van nature is...
[hr]
Als bioloog is Pieter Geluk een natuurliefhebber in hart en nieren. Met fascinatie kijkt hij naar de natuur, keer op keer tot de conclusie komend dat mensen meer verbonden zijn met de planten en dieren om ons heen dan we denken. Vanuit deze verrassende invalshoek reflecteert Pieter maandelijks op de processen die de natuur - en de mens - bezighouden. Van de vakantietijd in augustus tot de vastentijd in maart: u leest het in de Natuurkalender!
[hr]
Dit was de laatste natuurkalender: voor Pieter Geluk is het jaar rond! Wilt u de andere kalenders nog eens teruglezen? Hier vindt u de hele reeks.
Over de auteur
