[quote text_size="medium"]
"Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu"
[/quote]
“Alle vogels zijn aan hun nest begonnen, behalve ik en jij”. Deze ontroerende woorden vertrouwde een middeleeuwse monnik toe aan het perkament. Zonder het zelf te weten staat hij hiermee al eeuwenlang aan het begin van de Nederlandse literatuur. Toch is het meer dan een pennenprobeersel. Dit zinnetje laat zien hoe een eenvoudige natuurwaarneming je een spiegel voorhoudt en je diep in de ziel kan raken.
[quote text_size="medium"]
"Bij wijze van huwelijksgeschenk brengen vogelmannen graag een visje of een bloemetje mee"
[/quote]
Wat zijn ze er druk mee in de meimaand: alle vogels, maar dan ook alle vogels. Met een snavel vol opgedoken waterplanten laat de fuut aan zijn vrouwtje zien waarmee hij haar van dienst kan zijn. De nestbouw is deel van het paringsritueel. Bij wijze van huwelijksgeschenk brengen vogelmannen graag een visje of een bloemetje mee. Niets menselijks is hen vreemd. Maar zonder dit geschenk kan hij het wel vergeten. Het is niet meer dan zijn dierlijke plicht, een overlevingsnoodzaak.
Ook andere watervogelmannen verleiden hun vrouwtje graag met een vis, maar na een opwindend spel verdwijnt dit cadeau niet zelden in hun eigen maag. Symbolische geschenken soms maar onmisbaar in het ritueel. Onbaatzuchtig weggeven kent de dierenwereld niet. Uit eigenbelang ook niet trouwens, elk dier volgt een ongeschreven wet van de natuur, gewoon omdat het zo hoort. Die wet houdt ook in dat dit spel eindig is: zo lang de bronsttijd duurt.
[quote text_size="medium"]
"In tegenstelling tot andere levende wezens is de menselijke bronsttijd onbegrensd: onbehoorlijk lang dus"
[/quote]
De mens lijkt bevrijd te zijn van deze wetten. Ook al zijn er boeken vol geschreven met rituelen en regels over hoe man en vrouw zich horen te gedragen. Dat noemen we beschaving. Maar in tegenstelling tot andere levende wezens is de menselijke bronsttijd onbegrensd: onbehoorlijk lang dus. Zelfs van een natuurlijke maandelijkse regelmaat weten wij ons te bevrijden. Zo is het meer dan ooit de verantwoordelijkheid van elke vrouw en man met zoveel vrijheid om te gaan.
[hr]
Als bioloog is Pieter Geluk een natuurliefhebber in hart en nieren. Met fascinatie kijkt hij naar de natuur, keer op keer tot de conclusie komend dat mensen meer verbonden zijn met de planten en dieren om ons heen dan we denken. Vanuit deze verrassende invalshoek reflecteert Pieter maandelijks op de processen die de natuur - en de mens - bezighouden. Van de vastentijd in maart tot de oogsttijd in augustus: u leest het in de Natuurkalender!
[hr]
Dit was de laatste natuurkalender: voor Pieter Geluk is het jaar rond! Wilt u de andere kalenders nog eens teruglezen? Hier vindt u de hele reeks.
[hr]
Beeld: Mrs Airwolfhound via Flickr
Over de auteur
