Soms lijken planten zoveel op elkaar, dat je met een vergrootglas moet kijken om te zien welke plant het is. Hierboven zie je het blad van Hondsdraf, Speenkruid en Look zonder look. Kijk eens heel goed naar de bladrand, de nerven, het reliëf van het blad, de beharing en de steel van het blad. En? Ziet je de verschillen? Ik kan me voorstellen dat wanneer je één van dit vrolijke drietal tijdens een boswandeling tegenkomt, je op het eerste gezicht niet goed kunt zien wie van de drie het is.
Je denkt wellicht: 'En waarom is dat belangrijk? We wachten wel tot de kruiden bloeien!' De bloei van de drie is inderdaad heel verschillend: Hondsdraf bloeit paars, Look zonder look bloeit wit en Speenkruid heeft gele bloemen. Maar het blad van de planten is juist vóór de bloei het smakelijkst! Dus toch wel handig om te leren hoe de plant er voor de bloei uitziet. Vooral ook omdat er in deze februarimaand verder nog niet heel veel uit de natuur te oogsten is. Maar voor de echte onkruidliefhebbers, zo ga je te werk:
Ruik de verschillen
Het beste is om op je neus af te gaan: Hondsdraf is lid van de familie lipbloemigen en ruikt ongeveer zoals munt, oregano en rozemarijn, kruidig en een tikje mediterraan. Look zonder look -de naam zegt het al- is een kruid dat niet tot de look-familie behoort maar wel naar look ruikt. En Speenkruid heeft vergeleken met de twee anderen maar weinig geur.
Zoek in de schaduw
Vaak biedt de vindplaats ook houvast voor het bepalen van de soort. Hoewel ze alledrie van schaduw houden, hecht Speenkruid niet zozeer aan een plek uit de zon, maar houdt het van vocht en kun je het dus ook vinden langs de kant van het water. Look zonder look vind je op stikstofrijke, vochtige, licht beschaduwde plaatsen. Het is een soort van knuffelplant, ze zoekt graag gezelschap van de muur of een ander exemplaar. Hondsdraf floreert in de schaduw, wanneer u in een park of boomgaard een grasveld ziet, zul je onder een bankje, boom of in de schaduw van een speeltoestel hondsdraf vinden. In de schaduw is het kruid sterker dan gras en een mooie bodembedekker.
Hondsdraf, Speenkruid en Look zonder look in de keuken
En dan: naar de keuken! Speenkruid is wat lastig in gebruik. Alleen de weken vóór de bloei is het blad ook echt eetbaar. Lekker rauw door de salade levert het kruid een goede bijdrage aan de vitamine C voorziening. Na de bloei bevat de plant veel saponine, die bij hoge dosis giftig kunnen zijn. Van Look zonder look kun je niet snel teveel eten. Het is een gezonde toevoeging aan salade en je kunt er ook een lekkere pesto van maken.
Hondsdraf heeft een sterke smaak en geur. Haar gebruik ik graag als kruid in de salade of een kruidenboter. Door de bittere smaak werd het nog voordat het hop bekend was onder de bierrouwende monniken gebruikt bij het op smaak brengen van bier. Je vindt het kruid vaak in de buurt van brandnetel. Mooi hoe de natuur alles in balans houdt: wanneer je een blaadje Hondsdraf over een brandnetelprik wrijft, verdwijnt de pijn.
[hr]
Maaike Pfann stopte als kind al madeliefjes in haar mond, zoog de honing uit dovenetelbloemen en knabbelde op zuring-stokken. Het stadse leven en een loopbaan als grafisch ontwerper en fotograaf zorgden tijdelijk voor een andere focus. Sinds ze in Waterland woont in een huis met een tuin begon haar groene bloed weer te stromen, een opleiding kruidengeneeskunde en biologische landbouw wakkerden het vuur verder aan. Opmerkelijk vond ze het dat nu juist de onkruiden die ze in de groentetuin wegschoffelde, in de kruidengeneeskunde gebruikt worden als medicijn. Daarom organiseert ze nu wildplukwandelingen en inspireert ze mensen om te koken met wilde groenten. Onkruid is gezond!
Over de auteur
