In een verzorgingshuis op het Zweedse eilandje Tjörn gaat het er net even iets anders aan toe dan in een standaard zorginstelling. In het Tubberödshus worden ouderen en personeel als gelijken beschouwd en zo behouden de ouderen een groot deel van hun eigen regie.
Als je gaat verhuizen naar het Tubberödshus wordt je meteen gevraagd of je deel uit wil maken van het dagelijks bestuur van het huis. Juist door bewoners en personeel gezamenlijk verantwoordelijk te maken en de eigen regie niet geheel uit handen te nemen is er een sterk gevoel van gelijkwaardigheid en waardering voor elkaar. Mooi toch als je bedenkt dat het merendeel van de bewoners over de 90 en sterk afhankelijk van zorg is.
Artikel gaat verder onder de afbeelding
Tubberödshus met uitzicht over Skärhamn
Eigen regie
Kunnen meebeslissen over de activiteiten, de inrichting, de boodschappen en financiën maar ook het mogen bijwonen van sollicitatiegesprekken voor nieuw personeel geeft een groot gevoel van welzijn en eigen regie. Immers, het gaat er in het Tubberödshus om dat de ouderen fijn wonen in hun eigen omgeving en niet het gevoel hebben dat ze wonen op de werkplaats van het personeel.
Zelf beslissen wat je wilt eten (toch vreemd om te bedenken dat je dat in veel verzorgingshuizen dus niet kunt doen), hoe laat dat ongeveer zal zijn en met wie; eigen regie houdt ook een stukje eigenwaarde vast. Om die reden is bijvoorbeeld ook het restaurant in het Tubberödshus geopend voor familie, vrienden en oudere omwonenden.
Participatie en bewegen
Naast inspraak zijn participatie en meer bewegen ook belangrijke peilers van het Tubbemodel, zoals het systeem genoemd wordt. Meehelpen in de moestuin, in de keuken (al is het maar een komkommer snijden), meedoen aan dansavondjes, kleine wandelingen, spelletjes of uitjes. En dan moe maar voldaan lekker gaan slapen en opstaan wanneer je wilt: er staat tot ca 10:30uur een ontbijtbuffet klaar.
Artikel gaat verder onder de afbeelding
De moestuin/kas van het Tubberödshus
Personeel zonder uniform
Het personeel draagt geen uniform en neemt pauzes samen met de ouderen in plaats van zich terug te trekken in een personeelskamertje. De afstand tussen personeel en bewoners wordt op deze manier verkleind; dat is niet alleen prettig voor de bewoners maar ook voor het personeel. Kasja Kristensson, een medewerker van het Tubberödshus, vertelde in een interview met het Vlaamse actualiteitenmagazine Knack:
Je voelt je zó nuttig door deze manier van werken en zó betrokken bij de ouderen – ze zijn echt mijn vrienden geworden. Ik krijg ook veel vrijheid en heb het gevoel dat ik de baas over mijn eigen baan ben.
Toekomstmodel?
Sinds de oprichting van het verzorgingshuis op Tjörn in 2009 is het Tubbemodel een succes. De levenskwaliteit van de bewoners is er op vooruitgegaan, het personeelsverloop in dit huis is zeer laag en de kosten zijn vergelijkbaar met andere Zweedse zorginstellingen. Met hulp van de Zweedse overheid is het de bedoeling dat het model op meerdere plekken in Zweden uitgezet gaat worden. De zorgsector gaat veranderen van organisatiegericht naar bewonersgericht. Eigenlijk heel logisch toch? In België lopen al vier pilotprojecten. In Nederland binnenkort ook?
Om wat levendigheid te creëren in bestaande zorginstellingen, eenzaamheid tegen te gaan en tegelijkertijd woonruimte tekort onder studenten een beetje op te lossen is dit een prachtig initiatief: op kamers gaan in een bejaardenhuis.
Over de auteur
