Ik droom wel eens van een geneesmiddel dat iedereen en alles beter maakt: een panacee (Panacea is de Griekse godin van de genezing). Volgens een oude Griekse legende bestaat er een kruid dat dicht bij een panacee komt. Zo droeg Achilles altijd een zak kruiden bij zich om zijn manschappen snel weer op de been te helpen. Het verhaal gaat dat hij zo de overwinning op Troje heeft behaald. Het magische kruid dat hij bij zich droeg heet duizendblad en is naar hem vernoemd (Achillea Millefolium).
Het is een sterk bloedstelpend en wond genezend kruid. Dat kwam veldheer Achilles goed van pas.
Duizendblad: het perfecte EHBO-kruid
Millefolium betekent ‘duizenden blaadjes’ en verwijst naar het zeer fijn vertakte blad, waardoor het aan ons bloedvatenstelsel doet denken. En dat is ook precies de plek waar het duizendblad veel goeds doet: het verbetert de circulatie, verlaagt de bloeddruk en versterkt en reinigt de bloedvaten. Duizendblad is een sterk bloedstelpend en wond genezend kruid. Dat kwam veldheer Achilles goed van pas!
Maar ook voor de timmerman of bij een valpartij is het een handig kruid. En wat ziet u als u in de auto uit het raam kijkt? Juist op drukke en gevaarlijke kruispunten groeit veel duizendblad. Het kruid genaamd duizendblad is dus een perfect EHBO kruid. Je kunt het duizendblad namelijk bij ongelukken vaak langs de weg al plukken als eerste redmiddel. U kunt het herkennen aan de kenmerkende geur, de lengte van 15 tot 50 centimeter, de wit tot roze bloemen en de bloeiwijze van een tros takjes op het einde met bloemen die uit vele blaadjes bestaan. Het kruid kunt u direct vers op een wond gebruiken: het bloeden stopt en de pijn neemt af. Verder is het kruid te zien op voedselrijke plekken, een verstoorde grond en terreinen en plaatsen die op braak liggen. Dit komt doordat de plant goed tegen weersomstandigheden kunnen, zoals lange droogte. De landen waar het kruid het meest te zien is en voorkomt zijn Noord-Amerika en Nederland. Veel mensen in Nederland zien het kruid als een storend beeld in het oog en halen het weg als onkruid.
Goed tegen menstruatiepijn
Het innemen van het sap van de plant daarentegen stimuleert juist de doorbloeding. Zo kan het de menstruatie bevorderen en in zeldzame gevallen ook een bloedneus veroorzaken. In het Engels heet de plant daarom ook wel nosebleed! Thee van het duizendblad drinken tijdens de menstruatie zorgt voor een betere doorbloeding en helpt tegen de menstruatiekramp. De thee is ook vochtafdrijvend en helpt tegen oedeem en jicht.
Een duizendblad is Kalmerend en bevorderend voor de spijsvertering
Daarnaast bevat duizendblad veel kalium waardoor het kalmerend werkt op de zenuwen, het hart en regulerend werkt op het hormoonstelsel. De bitterstoffen in de plant helpen de spijsvertering. Al met al is de geneeskracht van het duizendblad groot. Daarom is het een perfect kruid om eens wat vaker in de keuken te gebruiken. U kunt bijvoorbeeld er een duizendblad thee van maken dat iedereen heerlijk zou vinden.
Het jonge, zachte blad in het voorjaar is heel geschikt voor in de salade. De bladeren smaken vrij zoet met een bittertje.
Het duizendblad werd vroeger, voordat de werking van hop ontdekt werd, gebruikt bij de bierbereiding in tegenstelling tot de duizendblad thee van nu. Ook was de plant in de zeventiende eeuw een populaire groente. Het jonge, zachte blad in het voorjaar is heel geschikt voor in de salade. De bladeren smaken vrij zoet met een bittertje.
Versterkend in tijden van verkoudheid en griep
In najaar en de winter is het duizendblad al wat stugger geworden, maar nog steeds vol van geneeskracht. Snij of knip het blad dan heel fijn en gebruik het als kruid over de stamppot, door de soep of in een kruidenboter. Vooral de bloemschermen en het blad bevatten geneeskrachtige stoffen. De plant werd vroeger gebruikt als opwekkend en versterkend middel. En voor wie dat nog niet genoeg is, wordt tegenwoordig het duizendblad met de geneeskracht ook gebruikt tegen de verkoudheid en de griep.
Er is een klein nadeel aan het benuttigen van het duizendblad. Het kruid bevat namelijk een kleine hoeveelheid blauwzuur. Eet daarom nooit grote hoeveelheden van het blad en gebruik de thee niet langer dan 3 weken achtereen dagelijks. Als u daar rekening mee houdt, is het duizendblad met recht het meest veelzijdige kruidje in mijn tuin, en verdient het om door u ontdekt te worden! Of het nu is om wondjes te stelpen, om menstruatiepijn te verzachten, om vocht af te drijven, om te kalmeren of de spijsvertering te bevorderen of om verkoudheid tegen te gaan.
Maaike Pfann stopte als kind al madeliefjes in haar mond, zoog de honing uit dovenetelbloemen en knabbelde op zuring-stokken en laurierdrop. Het stadse leven en een loopbaan als grafisch ontwerper en fotograaf zorgden tijdelijk voor een andere focus. Sinds ze in Waterland woont in een huis met een tuin begon haar groene bloed weer te stromen, een opleiding kruidengeneeskunde en biologische landbouw wakkerden het vuur verder aan. Opmerkelijk vond ze het dat nu juist de onkruiden die ze in de groentetuin wegschoffelde, in de kruidengeneeskunde gebruikt worden als medicijn. Daarom organiseert ze nu wildplukwandelingen en inspireert ze mensen om te koken met wilde groenten. Onkruid is gezond!
Beeld: Randi Hausken via Flickr.com
Bekijk eens onze potloden die uitgroeien tot kruiden
Over de auteur
