De helende kracht van kou

Cryotherapie begint een steeds groter fenomeen te worden in ons land, veel mensen zweren namelijk bij deze vorm van koude therapie. De bedoeling hierbij is dat je voor drie minuten lang in een koelcel gaat staan met een temperatuur van 110 graden onder nul. Veel Schaatsers gebruiken dit om ervoor te zorgen dat ze geen last meer hebben van spierpijn en vermoeidheid. Koude therapie zorgt er namelijk voor dat je een verbeterde bloedcirculatie, een sterker immuunsysteem én ook een verbeterd hormoonbalans krijgt. Daarnaast kun je ook dankzij koude therapie en de Wim Hof methode je eigen autonome zenuwstelsel beïnvloeden, waarmee je ervoor kunt zorgen dat je minder ziek wordt van sommige bacteriën. Cryotherapie is overigens niet de enige vorm van koude therapie. Zo kun je ook een ijsbad en een koude douche nemen. Hierover is een onderzoek gedaan door National Library of Medicine, de uitkomst daarvan lees je in deze blog!

Cryotherapie

Wat doet cryotherapie?

Om te beginnen, waar komt het woord vandaan? Cryotherapie stamt af van het Griekse woord voor kou, kryo. Maar het vindt haar oorsprong in Japan. Daar begon een arts namelijk rond de jaren ’70 met experimenteren met lagere temperaturen. Dat deed hij om zijn vrouw, die veel last had van reuma, te helpen. Hierna is het overgewaaid naar Duitsland, waarna sinds 2015 ook veel mensen in Nederland cryotherapie doen.

Veel mensen zien het als dé manier om ervoor te zorgen dat je van spierpijn of een kater afkomt. Onder andere veel schaatsers zweren erbij dat drie minuten in alleen je onderbroek staan, met een temperatuur van -110 graden Celsius helpt tegen onder andere spierpijn, vermoeidheid, huidproblemen, reuma, depressiviteit, burn-out klachten en stress. Dit zal verholpen worden doordat je lichaam voor een korte periode in de acute stress schiet. Je bloed zal zich dan direct terugtrekken tot de vitale organen en zichzelf daarbij opwarmen. Doordat je bloed zich zal opwarmen komt het op een dusdanige temperatuur dat veel virussen en bacteriën zullen sterven. Dit zal zorgen voor een boost van je immuunsysteem én voor je organen. En dat alles binnen een zeer korte periode.

Onderzoek naar cryotherapie

Heeft Cryotherapie ook écht een gezondere werking op het lichaam? Nee, op dit moment zijn er vele onderzoeken gedaan, hiervan zijn enkele kleine onderzoeken die aangeven dat er wel degelijk gezondheidsvoordelen aan vast zitten. Maar uiteindelijk werden die onderzoeken weerlegd door onder andere het National Library of Medicine. Zij hebben de werkzaamheid en effectiviteit van de cryotherapie onderzocht aan de hand van empirische bewijzen. Hieruit blijkt dat er tien empirisch onderbouwde rapporten zijn opgesteld, die gebaseerd zijn op enkele actieven en jonge atleten van ongeveer 35 jaar oud. Hieruit blijkt dat: de antioxidantencapaciteit en de activiteit van het autonome zenuwstelsel verbetert. Daarnaast werkt het ontstekingsremmend en stimuleert het spierherstel na krachttraining.

Uit een aantal kleine gerandomiseerde studies blijkt overigens ook dat cryotherapie een verbetering biedt op het gebied van subjectief herstel en spierpijn na een metabole en/of mechanische overbelasting. Die verbetering is alleen dusdanig minimaal dat het weinig tot geen voordeel oplevert op het algemene herstel. Uit de tien onderzoeken die gedaan zijn blijken er geen bijwerkingen te zijn. Wel vindt het National Library of Medicine dat hierop te weinig toezicht is geweest.

Conclusie van het National Library of Medicine

Totdat er verder onderzoek beschikbaar is, moeten mensen zich ervan bewust blijven dat een minder dure vorm van cryotherapie, zoals bijvoorbeeld het aanbrengen van een ijspak op plaatselijke gebieden, of een onderdompeling in koud water, de vergelijkbare fysiologische en klinische effecten hebben als cryotherapie.

Is cryotherapie gevaalijk?

Nee, op het moment dat je geen hart- en vaatziekten hebt kan een cryotherapie geen gevaar voor je zijn. Mocht je dat wel hebben wordt het streng afgeraden. Je lichaam komt namelijk in een dusdanige toestand dat je hartvaten vernauwen waardoor je hart harder moet werken. Doordat je gedurende drie minuten onder streng toezicht staat van een medewerker, die door een raam kijkt om te kijken hoe het met je gaat, is het risico extreem laag.

Is cryotherapie pijnlijk?

Nee, natuurlijk merk je wel dat je lichaam ontzettend koud wordt, hierdoor zul je zeer waarschijnlijk een tintelend gevoel krijgen. Alleen blijft dat op een dusdanig laag niveau dat het geen pijn zal doen. Daardoor mag je er ook maar maximale drie minuten in staan. Ook krijg je een mondkapje, oorwarmers, handschoenen, sloffen en sokken aan. Hierdoor kun je niet vast vriezen aan de grond, iets waar veel mensen bang voor zijn.

Wat kost cryotherapie?

Het standaard advies dat door veel specialisten gegeven wordt is, elke dag voor drie weken lang. Cryotherapie is redelijk prijzig. In het begin zul je moeten leren om met de kou om te gaan. Daarom betaal je een extra cursus tarief bij veel aanbieders. Als we het onderzoek moeten geloven van National Library of Medicine, dan heeft deze therapie dezelfde effecten als een koude douche of een ijsbad.

Koude therapie

Is koude therapie gezond?

Ja, het zorgt ervoor dat ons immuunsysteem versterkt wordt. Simpel gezegd hoe sterker je immuunsysteem is, hoe minder snel je ziek wordt. Koude therapie is een generieke term voor je lichaam blootstellen aan extreem lage temperaturen. Dit kan op verschillende manieren. Denk bijvoorbeeld aan een koude douche, minder dikke kleding dragen in de winter, of in een ijsbad gaan zitten in bijvoorbeeld de vroege ochtend. ‘A cold shower a day, keeps de doctor away’ is daardoor ook een veel gebruikt gezegde van onderzoekers.

Koude therapie verbeterd de bloedcirculatie, verminderd droge huid en verbeterd de hormoonbalans in je lichaam. Zo krijgen mannen bijvoorbeeld meer testosteron. Daarnaast zorg de kou voor een dopamine boost van 250 procent. Dat komt mede doordat je leert loslaten. Het maakt namelijk niet uit wat er in je hoofd gebeurt, je lichaam weet precies wat het moet doen, en hier kun je dan ook op vertrouwen. Op het moment dat je dan uit het ijsbad komt zal dit voelen als een overwinning, en dié emoties zijn onbeschrijfelijk volgens veel kenners.

Bruin vet

Bruin vet is goed vet. In tegenstelling tot wit vet zorgt het er namelijk voor dat je lichaam meer energie aanmaakt. Wit vet slaat energie alleen maar op, hierdoor zul je ook kilogrammen aankomen. En prettig om te weten is dat kou ontzettend activerend werkt op bruin vet. Hoe meer je traint hoe meer bruin vet je zult produceren wat daardoor zorgt dat je weer meer energie krijgt. Iedere baby wordt geboren met een hoeveelheid bruinvet. Dit helpt de baby overleven in kou en helpt het lichaam om op te warmen! Naarmate je ouder wordt verminderd het bruinvet. Door vaak met kou in aanraking te komen, wordt er wel weer meer gezond bruinvet geproduceerd. En op het moment dat je het vet te weinig gebruikt dan zal het afnemen. Dat kan bijvoorbeeld komen doordat je jezelf te weinig blootstelt aan de kou.

Het autonome zenuwstelsel activeren

Met verschillende simpele technieken is het mogelijk om je autonome zenuwstelsel te beïnvloeden. Dat kun je doen door bijvoorbeeld verschillende ademhalingsoefeningen, meditatie maar ook blootstelling aan de kou. Het Radboudumc heeft hierna een onderzoek gedaan. Hierin proberen ze ervoor te zorgen dat ons goedwerkende immuunsysteem niet overactief wordt. Dit kan namelijk leiden tot auto-immuunziekten zoals reuma. Dit alles wordt geregeld door ons autonome zenuwstelsel. Deze bepaalt namelijk wanneer ons immuunsysteem gaat vechten tegen het virus, of juist gaat vluchten. Hiervan werd lang gedacht dat dit niet te beïnvloeden was, maar het tegendeel is bewezen. Mede dankzij Wim Hof, die ook wel “the iceman” wordt genoemd. Hij trainde twaalf gezonde, jonge mannen voor tien dagen lang. Dit deed hij op de Wim Hof methode, hierover later meer. Hierbij werden bij 12 getrainde jongens en bij 12 ongetrainde jongens een injectie gedaan met dode endotoxine cellen. Dat is een bacterie die zorgt voor een reactie van het afweersysteem. De dode bacteriën houden ons lichaam voor de gek, het immuunsysteem reageert namelijk alsof het levende bacteriën zijn en reageert hierop door ontstekingseiwitten aan te maken. Hierdoor komen er griepverschijnselen zoals koorts en hoofdpijn.

Alle ongetrainde proefpersonen kregen inderdaad ziekteverschijnselen door het geactiveerde afweersysteem van ons lichaam. Van de groep die wél getraind was, kreeg geen enkele persoon ziekteverschijnselen na het toepassen van de methode. Een ongelooflijk resultaat en bewijs dat het zenuwstelsel te beïnvloeden is!

De Wim Hof methode

De Wim Hof methode wordt steeds bekender in de wereld. Het idee dat kou je weerstand kan verhogen en dat het dat je zelf in staat bent door ademhalingstechnieken je eigen zenuwstelsel te beïnvloeden werd een lange tijd weggezet als een fabeltje. Wim Hof stond voornamelijk bekend om zijn bizarre records. Jarenlang werd hij voor gek verklaart. Zo heeft hij het record op zijn naam staan van persoon die het langst in een bak met ijsklontjes heeft gestaan (112 minuten), liep hij een marathon in de Woestijn zonder te drinken en hij beklom de Kilimanjaro én de Aconcagua, in zijn onderbroek. Zijn methode kreeg wereldroem toen er wetenschappelijk bewijs kwam dat het daadwerkelijk effect had en dat niet alleen hij een genetische afwijking had om zo beter tegen extreme omstandigheden te kunnen, maar dat dit herhaalbaar en leerbaar is voor iedereen!

Zoek je toch liever de warmte op?

Natuurlijk zijn deze koude trainingen niet voor iedereen even leuk en spannend. Er zijn ook genoeg mensen die liever de warmte opzoeken. De een houdt ervan om in een ijsbad te gaan zitten in de winter, en de ander dompelt zichzelf liever onder in een jacuzzi of zwembad, belangrijk daarbij is wel een warmtepomp voor je zwembad. En om het water in de winter ook kwalitatief goed te houden raden veel mensen aquafinesse aan!

Mocht je ondanks deze blog nog steeds ontzettend slecht tegen kou kunnen, dat kan! Lees dan onze blog met daarin 6 tips voor mensen die het altijd koud hebben! Hopelijk helpt dit wel.