Wist je dat zo’n 80 procent van al het afval in de zee afkomstig is van het land. De grootste boosdoeners zijn de riolering die in de zee uitmonden en natuurlijk het zwerfvuil en plastic dat wij mensen rond laten slingeren. Ja, we weten allemaal dat het ‘slecht voor de aarde’ is, maar wat zijn de gevolgen nou precies? Volgens ons is de belangrijkere vraag: wat kun je er zelf aan doen om afval in de zee te verminderen?
Welk afval komt in de oceaan terecht?
Hier kunnen we eigenlijk heel kort over zijn: bijna alle soorten afval komen in het water terecht. Pesticiden die worden gebruikt door de landbouw, maar ook het water wat je door de wc spoelt, komt uiteindelijk in de zee terecht. In sommige gebieden waar veel wordt gevist, blijven netten en andere restanten achter waar vooral dieren veel last van ondervinden. Bedrijven die zich bezighouden met gas- en oliewinning zijn ook grote boosdoeners. Wanneer er lekkages ontstaan, heeft dat verstrekkende gevolgen voor het leefklimaat. Maar we mogen ook het afval dat ontstaat door alledaagse activiteiten niet vergeten. Volgens het Wereld Natuur Fonds komt er jaarlijks meer dan 11.000.000.000 kilo plastic in ze terecht. Per uur komt dat neer op zo’n elf grote zwembaden vol plastic afval. Het probleem van plastic is dat het nauwelijks wordt afgebroken waardoor het jarenlang in het water blijft en schadelijk is voor bijvoorbeeld dieren.
Wat je wel vooral ziet, is dat op het strand vooral plastic wordt aangetroffen, terwijl in de rivieren vooral afval van fabrieken en het huishouden te vinden zijn. Hoe je het ook wendt of keert, het komt wel in de zee terecht. De meest gevonden soorten afval zijn flesjes, verpakkingen, sigarettenpeuken en plastic bestek en roerstaafjes.
Welk gebieden hebben het meest te maken met vervuiling?
Laten we eerlijk zijn, tegenwoordig zie je op ieder strand rondslingerend plastic. Maar er zijn enkele gebieden die in het bijzonder worden geraakt door de enorme hoeveelheid afval die in zee terecht komt. Stel je zou in Nederland een wegwerpflesje in zee gooien, is de kans groot dat dit op de Noordpool terecht gaat komen. Een hotspot waar veel plastic afval te vinden is, is bijvoorbeeld de Middellandse Zee. Omdat er maar een smalle verbinding is tussen de Middellandse Zee en de Atlantische oceaan, zal een groot deel van dat afval ook in de Middellandse Zee blijven.
Zoals we al zeiden, heeft de grote hoeveelheid afval grote gevolgen voor dieren en planten die in de zee leven. Jaarlijks sterven miljoenen dieren omdat ze verstrikt raken in plastic of plastic aanzien voor voedsel. Dit heeft echter nog verdere gevolgen. Omdat wij mensen zeedieren eten die plastic hebben gegeten, zit er ook plastic in ons voedsel. We stellen ons zelf dus ook bloot aan de chemicaliën van ons afval. En dieren zoals haaien krijgen het gif ook binnen omdat hun prooi plastic heeft gegeten. Daarbij is afval in zee niet goed voor de economie, vooral de sectoren toerisme en visserij merken daar de gevolgen van.
Wat kun je zelf bijdragen aan schoon water?
Voor dit probleem moeten we echt de hand in eigen boezem steken. De laatste jaren zijn we ons een stuk bewuster geworden van de ernstige vervuiling en zijn er maatregelen genomen. Producenten nemen tegenwoordig meer verantwoordelijkheid en als een van de laatste maatregelen zijn plastic bestek en rietjes in de ban gedaan. Hoewel er een grote verantwoordelijkheid ligt bij fabrikanten om te letten op verspilling, zijn er ook dingen waar je als individu op kunt letten. Allereerst zijn er natuurlijk statiegeldflesjes die je kunt inleveren bij de supermarkt. Hier krijg je gewoon geld voor terug. Waarom zou je niet de moeite nemen om deze even langs te brengen? Een grote boosdoener zijn ook enkel verpakte snoepjes en koekjes. Deze zijn natuurlijk handig als je niet zo’n grote eter bent, maar wel zonde van de hoeveelheid plastic die is gebruikt. Neem voortaan gewoon een grote verpakking en bewaar de koekjes in een fijne pot of doos, zodat ze wel gewoon lang houdbaar blijven.
Een tweede voordeel dat ook voortkomt uit gemakzucht, is dat los verpakte etenswaren handig zijn om mee te nemen. Laat deze, net als boterhammenzakjes gewoon thuis liggen. Gebruik in plaats daarvan herbruikbare doosjes om lunch mee te nemen. Er zijn namelijk niet alleen broodtrommels met tekenfilmfiguurtjes, maar ook doosjes in leuke kleuren en een leuk motief. En deze mogen we zeker niet vergeten te noemen: laat plastic drinkflesjes links liggen. Neem je eigen fles mee! Blijf ook je afval goed scheiden en ga een container in Zeeland huren om het sorteren. Wil je actief meehelpen? Doe dan een keer mee aan een World Cleanup Day. Op zo'n dag haal je afval uit zee ruim je al het plastic wat op het strand ligt, op. Het is weliswaar een kleine druppel op een gloeiende plaat, maar door dit samen te doen kun je al een klein beetje verschil maken.
Wil je ook meer weten over hoe je je kind op een duurzame manier kunt opvoeden? Wij hebben de belangrijkste ideeën voor je op een rijtje gezet.
Over de auteur
